کتاب میانرشتهایها: ملزومات توسعهای، موانع و بازدارندهها منتشر شد
کتاب میانرشتهایها؛ ملزومات توسعهای، موانع و بازدارندهها، حاصل کار پژوهشی دکتر حمیده دباغ از سوی معاونت علمی پردیس البرز منتشر شد.
دانشگاه تهران، به عنوان نماد آموزش عالی در ایران و دانشگاه مرجع، چندی است که بر اهمیت توسعه میان رشتهایها تأکید دارد و پردیس البرز دانشگاه تهران را به عنوان متولی اجرا و گسترش این امر برگزیده است. پردیس البرز دانشگاه تهران نیز علاوه بر امور متعدد اجرایی مانند ارتباطات وسیع با گروههای آموزشی، دریافت درخواستهای گروههای آموزشی برای تصویب میان رشتهایهای جدید و غیره در حوزۀ مطالعاتی نیز گامهای مهم و باارزشی برداشته است. لذا ضرورت داشت پردیس البرز، با انجام مطالعات و پژوهشهایی به ملزومات توسعهای میان رشتهها و موانع و بازدارندههای آن میپرداخت. برای تحقق این امر، سه فاز مطالعاتی در نظر گرفته شد. در فاز اول، تحت نظارت پردیس البرز دانشگاه تهران، مصاحبههای متعددی با بدنۀ اجرایی، سیاستگذاری و عوامل خرد میانرشتهای (اعضای هیئت علمی و پژوهشگران میانرشتهای) انجام گرفت و تحلیل و تفسیر شد. در فاز دوم، پردیس البرز دانشگاه تهران، اقدام به برگزاری همایش و انتشار کتابچۀ مجموعه مقالات و سخنرانیهای کنفرانس ملی نقش مطالعات میانرشتهای در توسعۀ علمی و کارآفرینی کشور کرد و کتابچۀ چکیدههای همایش را به صورت کتاب و مجموعه مقالات به صورت دیجیتالی (سی دی) منتشر ساخت. در فاز سوم، تلاش شده که ترکیبی از دو فاز قبل به دست آید و از این طریق، بتوان به توصیههای سیاستی مفیدی برای دانشگاه دست یافت؛ بنابراین تمامی مقالات و سخنرانیهای فاز دوم نیز به شیوۀ پژوهش اول (تحلیل تماتیک) تحلیل شدند و در کنار یافتههای پژوهش، ابتدا برای هریک از موضوعاتی مانند تعریف ویژگیها، اهمیت و کارکرد حوزههای میانرشتهای، جایگاه آنها در اسناد بالادستی، موانع و بازدارندهها در قالب مدلها و نمودارهایی ارائه شد. درنهایت نیز توصیههای سیاستی در سه بعد خرد، میانی و کلان از آن استخراج شد. در این مجلد ملزومات توسعهای، موانع و بازدارندههای مطالعات میانرشتهای ذکر شده است.
هدف از این پژوهش، بررسی رویکردهای مختلف به موضوع میان رشتهای و اهمیت آن و همچنین موانع تحقق میان رشتگی در دانشگاه است. مدلی که این پژوهش ارائه داد ه است مبتنی بر تحلیل مضامین و ادبیات تحقیق است. الزامات و مشوقهای توسعه میان رشتهای، مبتنی بر انتظارات حوزه آکادمیکی و نقش بسترهای فرهنگی و سازمانی است اما موانع و مشکلاتی چون؛ نبود بستر قانونی، فرهنگی -اجتماعی، عدم شکلگیری صحیح گفتمان میان رشته ای، عدم ارتباط با صنعت، مقاومت نظام دانشگاهی، ضعف زیرساختهای قانونی و اجرایی، ضعف کارگروهی، زمینه را برای رشد و توسعه میان رشتهای در محیطهای آکادمیکی دشوار ساخته است.